PODNIOSŁA ROCZNICA
6 października 2024 roku mija 175 lat od rozstrzelania przez żołnierzy austriackich trzynastu węgierskich bohaterów Wiosny Narodów 1848–1849 roku. Któż lepiej niż Polacy zrozumie to wydarzenie? Ale i nam grozi popełnienie wobec Bratanków faux pas, którego możemy uniknąć dzięki znajomość historii.
„RERUM HUNGARICUM DECADES”
Wydawane były pod różnymi rozszerzonymi tytułami, np. „Antonii Bonfinii asculani rerum Hungaricarum decades libris XLV, comprehensae ab origine gentis ad annum MCCCCXCV”, czyli w polskim tłumaczeniu „Antonia Bonfiniego Asculańczyka, 45 dekad spraw węgierskich, od początków narodu do roku 1495”.
ARCHIOPACTWO PANNONHALMA
14 września 2024 roku przypada Dzień Jedności Chrześcijan, który na Węgrzech jest obchodzony od 1996 roku dla upamiętnienia 1000. rocznicy założenia opactwa benedyktyńskiego Pannonhalma (węg. Pannonhalmi Bencés Főapátság). Przyjrzyjmy się temu miejscu, gdzie odbywają się słynne spotkania.
WĘGIERSKO-POLSKA RODZINA THURZÓ
Nie tylko Węgrzy i Polacy, lecz także Słowacy, Rumuni, Austriacy (może oni przede wszystkim) i Niemcy mogą się przyznawać do tego potężnego rodu, który początek wziął z Węgier, a dziś niektórych jego przedstawicieli spotyka się w Hollywood.
WIELKI WĘGIERSKI KRAKOWIANIN
Właściwie nazywał się Knócz Mátyás, ale w Krakowie figurował w dokumentach jako Maciej lub Mathias Knotz.
29 sierpnia – fatalny dzień dla Węgrów, udany dla Turków
29 sierpnia to dzień upamiętniający bitwę pod Mohaczem na Węgrzech, będący zarazem pechowym dniem dla Węgrów (i bardzo udanym dla Turków) pod wieloma względami, ponieważ podczas tureckich podbojów sułtan Sulejman I zdobył tego dnia trzy strategiczne miasta: Belgrad (węg.: Nándorfehérvár) 29 sierpnia 1521 roku, Mohacz (węg.: Mohács) 29 sierpnia 1526 roku i Budę 29 sierpnia 1541 roku.
WALKI O USTRÓJ SPOŁECZNY WĘGRÓW PO 1945 ROKU
Wydarzenia 1956 roku na Węgrzech – choćby tylko hasłowo – znane są szeroko we współczesnym świecie. To już – na szczęście - temat nośny. Ale dojście komunistów do władzy, czego skutkiem był rok 1956, okryte jest mgłą zapomnienia, może tajemnicy... A to przecież trzeba wiedzieć.
WĘGIERSKI BELGRAD
Dzisiejsza stolica Serbii w różnych okresach historycznych zmieniała właścicieli. Władali nią także władcy węgierscy lub próbowali zawładnąć naddunajską twierdzą. W 1521 roku doszło do heroicznej obrony Belgradu (węg. Nándorfehérvár elfoglalása) przez Węgrów i Serbów, ale sułtan zdobył go, a wkrótce upadła cała Korona Świętego Stefana.
DERENK – WIEŚ POLSKA NA WĘGRZECH
„Jesteśmy to winni potomkom osadników sprzed z górą trzystu lat z Podhala i Spiszu, którzy zachowali wiarę, świadomość i archaiczną gwarę. To fenomen godny podziwu i szacunku!”
Chwała bohaterom!
Dziś obchodzimy 80. rocznicę jednego z najtragiczniejszych, a zarazem najbardziej podnoszących na duchu wydarzeń w historii XX wieku - Powstania Warszawskiego.
WOJSKA JERZEGO II RAKOCZEGO W RZECZYPOSPOLITEJ
Relacje polsko-węgierskie w naszych dziejach mogą uchodzić za wzorcowe i były najlepsze spośród naszych sąsiadów. Bywały jednak i konflikty, których nie powinniśmy zatajać, bo prawda historyczna wymaga szczerości, a kompletne ich przemilczanie może budzić nawet gorsze domysły niż rzeczywistość. Pamiętajmy też, że rolą władców węgierskich było dbanie o ich interesy…
Wojenne bratanki
Interjú Arkadiusz Karbowiakkal a második világháború alatti lengyelországi magyar katonák-ról.
Z DZIEJÓW WĘGIERSKIEJ FLOTY MORSKIEJ
Zanurzeni w teraźniejszość, raczej nie kojarzymy Węgrów z morską flotą wojenną, a dopiero, gdy słyszymy, że regent Miklós Horthy de Nagybánya był kontradmirałem, zaczynamy interesować się tym zagadnieniem z różnym skutkiem. Pójdźmy zatem tym tropem, by choć nieco usystematyzować wielowiekowe doświadczenie.
POLSKO-WĘGIERSKA PARA Z NAJWYŻSZYCH SFER
Stwierdzając, że nasi najlepsi władcy (bł. Kinga, św. Jadwiga i Stefan Batory) pochodzili z Węgier, dodajmy do tego, że znakomicie asymilowali się nad Wisłą. Sprowadzali też tutaj ulubionych poddanych, a także swoich krewnych, którzy nawet po ich śmierci żyli tu, identyfikując się z Polską.
BUDAPESZTEŃSKA „ŁĄCZKA”
Słowo „Łączka” kojarzy się Polakom z ogromem komunistycznego bestialstwa i męczeństwa patriotów, którzy byli torturowani i mordowani przez zwyrodnialców. Na przestrzeni z górą tysiąca lat Węgrzy mieli z nami wiele podobieństw, a należy do nich też miejsce pochówku w Budapeszcie – jakże podobne do naszej „Łączki” – to „Kwatera numer 301”.
ROCZNICA INTERESUJĄCEGO UKŁADU
Dokładnie czterysta lat temu 8 maja 1624 roku w Wiedniu cesarz niemiecki zawarł pokój z królem Węgier Gabrielem Bethlenem (węg. Bethlen Gábor). Jego wielkie znaczenie odkrywamy w szerszym kontekście. Jest znakomitą okazją do zainteresowania się przeróżnymi czynnikami, które miały w XVII wieku wpływ na całą Europę, na skutki, będące korzeniami sytuacji dzisiejszej.