22 stycznia, gdy Polacy upamiętniają rocznicę wybuchu powstania styczniowego, Węgrzy obchodzą Magyar Kultúra Napja, czyli Dzień Kultury Węgierskiej. Dlaczego akurat wtedy? Otóż dokładnie tego dnia, w roku 1823, w małej wiosce Cseké nad Cisą jeden z czołowych węgierskich romantyków Ferenc Kölcsey wprowadził ostatnie poprawki do rękopisu hymnu narodowego Węgier.

Portret Ferenca Kölcseya. Fot. domena publiczna

Poemat został oficjalnie opublikowany pod tytułem Himnusz (Hymn) w roku 1829 w czasopiśmie Károly’ego Kisfaludy’ego „Aurora”. W 1844 roku muzykę do niego skomponował twórca węgierskiej opery narodowej Ferenc Erkel.

Poplamiony tuszem oryginalny manuskrypt hymnu Ferenca Kölcseya. Źródło: domena publiczna

Pierwszy raz publicznie w obecności władz państwowych hymn został wykonany 2 lipca 1844 roku w Teatrze Narodowym, a oficjalnie przyjęty został w roku 1903.

Ze względu na liczne odwołania do Boga w 1949 roku komunistyczne władze Węgier zakazały śpiewania hymnu i godziły się na jego wykonywanie jedynie w wersji instrumentalnej. Zakaz ten zniesiono po antysowieckim powstaniu na Węgrzech w roku 1956. W styczniu 2012 roku w węgierskiej konstytucji zapisano oficjalnie, że „Hymnem narodowym Węgier jest wiersz Hymnusz Ferenca Kölcseya z muzyką Ferenca Erkela”.

Ilustracja: domena publiczna

Jak informuje portal Hirado.hu pomysł ogłoszenia Dnia Kultury Węgierskiej zgłosił oficjalnie pianista Árpád Fasang w 1985 roku. Przekonywał on, że „dzień ten byłby okazją do podniesienia świadomości tysiącletniego dziedzictwa Węgier i powodem do dumy z faktu, że nasz naród wiele wniósł do kultury Europy oraz  świata”.

Magyar Kultúra Napja co roku 22 stycznia jest oficjalnie obchodzony nad Dunajem od zmiany ustroju, czyli od 1989 roku. Tego dnia w całym kraju odbywa się wiele koncertów, przedstawień teatralnych, premier książek, wieczorów literackich i oficjalnych uroczystości, podczas których odznaczane są osoby zasłużone dla węgierskiej kultury.

Źródło: YouTube

(J)