Ogłoszono zwycięski projekt pomnika, który na stołecznym placu Na Rozdrożu upamiętni Bitwę Warszawską 1920 roku. Sąd konkursowy nad wyborem debatował dwa dni. Nazwę zwycięskiej pracowni przedstawiono w czwartek w Pałacu Kultury i Nauki.

Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński podziękował wszystkim sędziom za sprawne działanie i konsensualne wyłonienie zwycięzcy: Wielkie podziękowania dla członków sądu konkursowego i dla wszystkich tych, którzy pracowali przy tym procesie. Najważniejsze jest to, że mimo kontekstu historyczno-politycznego idziemy do przodu. To jest dobry znak dla Polski, że ten proces wyłaniania najlepszej koncepcji na budowę pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 r. przebiegał tak sprawnie - powiedział dziś podczas konferencji prasowej wicepremier prof. Piotr Gliński. Jury konkursu było zgodne w swojej ocenie. Projekt nagrodzony I miejscem odpowiedział na oczekiwania co do roli upamiętniającej i edukacyjnej dzieła.

Pomnik posadowiony jest na okrągłym placu otoczonym elementami, na których będą umieszczone informacje o bitwie. Została zachowana funkcja fontanny oraz zieleń. Uzasadnienie wyboru odczytała Marlena Happach, przewodnicząca sądu, architekt, dyrektor Biura Architektury i Planowania Przestrzennego:

Praca ta otrzymała pierwszą nagrodę w kwocie 50 000 zł brutto oraz zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na uszczegółowienie pracy konkursowej. Pracę uznano za najlepszą ze względu na wartości artystyczne i czytelność ideową symbolicznego przekazu. Zaproponowana forma upamiętnienia umiejętnie podkreśla cywilizacyjną a nie tylko militarną rolę bitwy warszawskiej. Wertykalny gnomon w połączeniu z koncentryczną formą platformy dla elementów wodnych dobrze wpisują się w kontekst placu, w którego gwiaździstej formie zaakcentowana jest jednocześnie osiowość. Prosta forma obelisku dzięki skręceniu zyskuje nowe możliwości interpretacji i oddaje powagę zwycięstwa. Historyczny triumf znajduje swoje widoczne miejsce w panoramie miasta. Zakomponowana woda i zieleń tworzą przy tym przyjazną przestrzeń miejską, gdzie po prostu chce się chodzić. Koncepcja jest otwarta na nowe możliwości i uzupełnienia funkcji.

 Minister kultury zadeklarował wsparcie ze strony MKiDN w kwestii finansowania budowy pomnika. - Jesteśmy gotowi podpisać z Miasto Stołeczne Warszawa porozumienie, jeśli ta inwestycja będzie wymagała większych nakładów finansowych - zapewnił prof. Piotr Gliński.

Nagrody w konkursie

Drugie miejsce zostało przyznane pracy Karola Badyny z Krakowa (40 tys. zł).  Jury nie wybrało III miejsca. Oprócz I i II miejsca przyznano dwa wyróżnienia pierwszego stopnia (po 5 tys. zł) i dwa wyróżnienia honorowe. Przyznano dwa wyróżnienia I stopnia: dla pracy Marcina Kwietowicza i Konrada Żaglewskiego z Warszawy oraz Tomasza Birezowskiego, Piotra Dynowskiego i  Mateusza Trojanowskiego z Warszawy.

Wyróżnienia honorowe trafiły do: Autorskiej Pracowni Projektowej 2 arch. Barbara Getter i Autorskiej Pracowni Projektowo-Plastyczna, artysta rzeźbiarz arch. Andrzej Getter, Kraków oraz do Pawła Nowickiego i Macieja Walczyna z Warszawy.

Zwycięski projekt

Autorem zwycięskiej pracy jest Mirosław Nizio wraz z zespołem. Nizio zasłynął m.in. jako współtwórca wystawy głównej Muzeum Powstania Warszawskiego. Za pracę nad nią otrzymał w 2006 roku Złoty Krzyż Zasługi. Swój wkład ma również w powstaniu Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, za co uhonorowany został Brązowym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

Nagrodzony projekt przewiduje wzniesienie strzelistego obelisku, u którego podnóża znajdzie się przestrzeń fontanny. Forma okręgu będzie nawiązywać do globalnego i ogólnoeuropejskiego aspektu Bitwy Warszawskiej. Pomnik ukaże, że centrum walki o europejskie wartości znalazło się wówczas w Polsce: na przedpolach Warszawy - podkreślają autorzy. Okręg fontanny ma przeciąć 12 linii. Liczba ta niesie odwołanie do cyklu kalendarzowego, procesu wiecznego odnawiania. Można to rozumieć jako odniesienie do kluczowej roli Bitwy Warszawskiej w walce o odrodzenie się państwa polskiego - wskazują. Fontanna umożliwi ponadto multimedialne pokazy, pełniąc dodatkową rolę. Wiceprezydent Warszawy Renata Kaznowska wskazywała, że dzięki nowoczesnym technologiom jest możliwość utworzenia tam ekranów wodnych i wyświetlania pokazów z edukacyjnym i historycznym przesłaniem. Wokół fontanny umieszczone zostaną dwa pasy roślinności, skierowane w stronę obelisku. Im bliżej do obelisku, tym roślinność będzie wyższa i bujniejsza, rozkwitając i wybuchając zielenią w miejscu zetknięcia z monumentem. W ten sposób sformuje ona niejako oparcie dla monumentu, wpisując się w jego wertykalną formę - tłumaczą artyści.

Nie wiadomo, czy pomnik zostanie osłonięty 15 sierpnia. Stołeczny konserwator zabytków Michał Krasucki zapowiedział, że realizatorzy zrobią wszystko, aby zmieścić się w roku obchodów Bitwy Warszawskiej. Harmonogram i ostateczny kosztorys ustalą razem z autorami projektu, mając na względzie "bliskie terminy".

Źródło: mkidn.gov.pl , onet.pl