– Republika Czeska już wkrótce całkowicie uniezależni się od rosyjskich surowców energetycznych – ogłosił we wtorek szef rządu w Pradze Petr Fiala na konferencji dotyczącej przyszłości sektora energetycznego. W przypadku gazu ziemnego, zdaniem premiera Czech, wszystko jest już w zasadzie niemal gotowe, aby odciąć się od Rosjan. Jeśli chodzi o dostawy ropy, do całkowitego uniezależnienia się Czech od Rosji ma dojść już w przyszłym roku. Czesi chcą też stać się kluczowym graczem w dziedzinie rozwoju energetyki jądrowej.

Premier Petr Fiala (pierwszy z lewej) oraz dyrektor operacyjny i techniczny Mero CR Zdenek Dundr (w środku) w siedzibie firmy Mero CR w 2023 roku, która bierze udział w rozbudowie rurociągu TAL. Według Fiali dzięki przedłużeniu rurociągu TAL możliwe będzie ostateczne uniezależnienie się Republiki Czeskiej od dostaw rosyjskiej ropy. Fot. Michal Krumphanzl/PAP/CTK

– Począwszy od około 2050 roku, energia jądrowa powinna zaspokajać połowę zapotrzebowania energetycznego kraj – oznajmił we wtorek czeski premier, cytowany przez portal Seznam Zpravy.

Atomowe inwestycje

Jak z kolei informuje czeska agencja prasowa ČTK, Petr Fiala podkreślił również dzisiaj, że Czechy nie chcą być jedynie odbiorcą gotowych rozwiązań, ale zamierzają być jednym z kluczowych graczy w dziedzinie rozwoju projektów jądrowych i czerpać zyski z rozwoju technologii nuklearnych. Jak zauważa Seznam Zpravy, w przyszłości rząd w Pradze planuje dodanie czterech bloków jądrowych do krajowego systemu energetycznego. „Postępuje udany przetarg na dokończenie elektrowni jądrowej w Dukovany” – ogłosił dzisiaj premier Petr Fiala. Republika Czeska planuje także inwestycje w reaktory modułowe, które mogą być wykorzystywane w Czechach już na początku lat 40. XXI wieku.

Według szefa rządu w Pradze wiele krajów Europy pracuje nad rozwojem energetyki jądrowej. Premier Petr Fiala zwrócił również uwagą na działalność tzw. Sojuszu Jądrowego, w skład którego wchodzi obecnie 14 państw europejskich, w tym między innymi Czechy, Polska, Słowacja oraz Węgry, a także Bułgaria, Chorwacja, Finlandia, Francja, Holandia, Rumunia czy Słowenia. 

Uniezależnienie od Rosji

Według premiera Czech cytowanego przez agencję ČTK jeśli chodzi o uniezależnienie się od rosyjskich surowców energetycznych to w przypadku gazu ziemnego wszystko „jest już w zasadzie niemal gotowe”. „Zabezpieczyliśmy wystarczającą ilość gazu i kontrolę nad gazową infrastrukturą przesyłową” – oznajmił czeski premier, prognozując, że w nadchodzących latach gaz będzie odgrywał istotną rolę w krajowej energetyce.

Uniezależnienie się od rosyjskich dostaw to duży sukces Czechów – w przeszłości Rosjanie pokrywali bowiem niemal 97 proc. czeskiego zapotrzebowania na gaz ziemny. Rząd w Pradze po rosyjskiej napaści na Ukrainę zaczął ograniczać import rosyjskiego gazu. Jak zauważa ČTK, przez większą część 2023 roku Czesi w ogóle nie importowali gazu z Rosji. Dopiero od października rosyjski gaz zaczął płynąć do Czech poprzez Słowację. Według oficjalnych danych  Ministerstwa Przemysłu i Handlu od stycznia do końca listopada ubiegłego roku Rosja zapewniała jedynie 3,8 proc. dostaw do Czech. Dywersyfikacja dostaw nie udała się jeszcze w takim stopniu, jeśli chodzi o ropę. W pierwszej połowie 2023 roku surowiec importowany poprzez rosyjski rurociąg Drużba pokrył około 65 proc. czeskiego zapotrzebowania. Czechy prowadzą jednak konsekwentne działania, aby osiągnąć niezależność od dostaw rosyjskiej ropy. Już 30 listopada 2022 roku na wniosek czeskiej spółki Mero – państwowego właściciela i operatora ropociągów w Czechach – akcjonariusze biegnącego przez Włochy, Austrię i Niemcy rurociągu transalpejskiego (TAL) podjęli decyzję o zwiększeniu jego przepustowości. Zgoda ze strony udziałowców TAL na zwiększenie przepustowości rurociągu, którym transportowana jest głównie ropa z Azerbejdżanu i Kazachstanu, ma pozwolić Czechom w pełni uniezależnić się od rosyjskiego importu już w roku 2025. 

(J)