W środę, 8 grudnia 2021 roku w Parku Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w mieście Veszprém – położonym na południowo-zachód od Budapesztu – odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej ku czci byłego prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
„Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Orędownik przyjaźni polsko-węgierskiej” – taki napis napis został wyryty w języku polskim i węgierskim pod popiersiem Lecha Kaczyńskiego. Fot. Radek Pietruszka / PAP
10 kwietnia 2010 roku rządowy samolot Tu-154M wiózł polską delegację na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Maszyna rozbiła się pod Smoleńskiem. Zginęło wówczas 96 osób, w tym prezydent RP Lech Kaczyński wraz z małżonką Marią.
Z inicjatywą upamiętnienia postaci prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Veszprém wystąpił w styczniu 2018 roku ambasador Polski w Budapeszcie profesor Jerzy Snopek. On też w środę wygłosił jedno z przemówień podczas uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej, podkreślając przy tej okazji, że prezydent Lech Kaczyński „był człowiekiem wspaniałym, prawdziwym mężem stanu”. Podczas uroczystości sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski odczytał list od prezydenta Andrzeja Dudy, który podkreślał zarówno znaczenie tysiącletniej przyjaźni polsko-węgierskiej, jak i rolę prezydenta Lecha Kaczyńskiego w historii Polski oraz całej Europy Środkowo-Wschodniej. Również Szymon Szynkowski vel Sęk, wiceminister spraw zagranicznych, zauważył w swym liście – odczytanym przez Katarzynę Ratajczak-Sowę, I sekretarz Ambasady RP w Budapeszcie – że prezydent Lech Kaczyński był „prawdziwym orędownikiem przyjaźni polsko-węgierskiej i wielkim przyjacielem Węgier i Węgrów”. Minister Szynkowski vel Sęk przypomniał również, że miasto Veszprem było gospodarzem obchodów Dni Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w roku 2018. „Nasze kraje wspólnie udowadniają, że głos regionu nie może być lekceważony” – zauważył w odczytanym liście wiceszef polskiej dyplomacji.
– Odsłaniamy tablicę Lecha Kaczyńskiego: prezydenta i wspaniałego obywatela swojego narodu. Lech Kaczyński był też inicjatorem ustanowienia Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej – podkreślał z kolei prezydent miasta Veszprém Gyula Porga.
W środowej uroczystości w Veszprém wziął również udział proboszcz Polskiej Parafii Personalnej w Budapeszcie ksiądz Krzysztof Grzelak, który dokonał poświęcenia tablicy pamiątkowej. Tablicę wykonaną przez utalentowanego rzeźbiarza Michała Wiśniosa ufundowały Ambasada RP w Budapeszcie, Kancelaria Prezydenta RP, Samorząd Miasta Veszprém oraz Samorząd Narodowości Polskiej w Veszprém. Pod tablicą, w honorowej asyście polskich i węgierskich żołnierzy, wieńce złożyli: minister Wojciech Kolarski, ambasador Jerzy Snopek, główny doradca wicepremiera Zsolta Semjéna Zoltán Csallóközi, prezydent miasta Veszprém Gyula Porga oraz przewodnicząca Samorządu Narodowości Polskiej w Veszprém Hanna Kövesdi.
Odsłonięta tablica ku czci prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Veszprém to kolejny wyraz symbolicznego upamiętnienia działalności zmarłego przywódcy. 6 kwietnia 2018 roku w Budapeszcie odsłonięto i poświęcono pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej „Memento-Smoleńsk”, na którym widnieją nazwiska wszystkich ofiar katastrofy smoleńskiej. – Pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej to piękny gest, który ma umacniać przyjaźń polsko-węgierską – mówił wówczas Jarosław Kaczyński. – Ten pomnik jest niczym innym, jak właśnie takim pięknym gestem, który ma umacniać naszą przyjaźń. Pięknym gestem także dlatego, że ci, którzy go budowali, którzy zainicjowali jego budowę, wiedzą, pamiętają o tym, iż tragedia smoleńska wiąże się ściśle z inną tragedią – z tragedią Katynia – podkreślał prezes PiS.
W uroczystościach w roku 2018 brali udział również między innymi premierzy Polski i Węgier Mateusz Morawiecki oraz Viktor Orbán, a także inicjator budowy pomnika szef Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu węgierskiego Zsolt Nemeth. – To, że nasi węgierscy bracia starają się nie tylko zrozumieć katastrofę smoleńską, lecz także ją uczcić, budując most pamięci ku przyszłości, zasługuje na największą wdzięczność – zauważył w Budapeszcie szef polskiego rządu Mateusz Morawiecki. Na znaczenie przyjaźni między narodami polskim i węgierskim uwagę zwracał też premier Viktor Orbán. – Mogły być najazdy osmańskie, habsburskie, sowieckie czy dyktatury narodowo-socjalistyczne. My zdołaliśmy je przetrzymać, bo staliśmy ramię w ramię – podkreślał szef rządu w Budapeszcie.
(JAP)