Back to top
Publikacja: 11.10.2023
Słowaczka DAGMAR BABČANOVÁ laureatką Międzynarodowej Nagrody Custos Virtutum – Strażnik Wartości
Wybitne postacie

– Z wykształcenia anglistka i germanistka. Należała do katolickiej wspólnoty rodzin prowadzonej przez ks. Františka Rábeka, późniejszego biskupa polowego Wojska Słowackiego. Jej dom przez lata służył jako miejsce spotkań i swobodnej dyskusji dla wolnych ludzi i prodemokratycznych środowisk. Za swoje zaangażowanie prześladowana w komunistycznej Czechosłowacji. Po 1989 roku założycielka pierwszego katolickiego liceum na Słowacji. Od 2002 roku ambasador Republiki Słowackiej przy Stolicy Apostolskiej. Osoba aktywnie zaangażowana w proces beatyfikacyjny Jánosa Eszterházyego – tak o tegorocznej laureatce Międzynarodowej Nagrody Custos Virtutum – Strażnik Wartości mówił dziś dyrektor Instytutu Felczaka prof. Maciej Szymanowski.


Fot. MO


– Jest dla mnie wielkim zaszczytem, że mogę dzisiaj zwrócić się do Państwa z okazji przekazania nagrody Strażnik Wartości. Staję w tym miejscu w imieniu wszystkich, którzy w naszej części Europy, w okresie nie tak dawnym, stali na straży pamięci i wartości płynących z Ewangelii, która była tak bardzo nienawidzona przez ideologię komunistyczną – mówiła podczas uroczystej gali w Muzeum Historii Polski w Warszawie Dagmar Babčanová, podkreślając, że dzięki chrześcijańskiemu wychowaniu, jakie otrzymała od rodziców, pragnienie prawdy i sprawiedliwości jako najwyższych wartości w życiu publicznym towarzyszyło jej przez całe życie.


Fot. MO


Nauka życia w wolności

– Należę do pokolenia powojennego, które już w dzieciństwie przeżyło nadejście komunizmu wraz z erozją wartości. Jako studentka przeżyłam szok roku 1968, który moje pokolenie w Czechosłowacji odebrało jako rok nadziei. Nadziei, którą zniweczyła okupacja przez wojska Układu Warszawskiego w sierpniową noc 1968 roku. W tej sytuacji najbardziej zdziwiło mnie szybkie poddanie się i rezygnacja z wartości tych, którym ufaliśmy – mówiła laureatka, ubolewając, że dla wielu wartością najwyższą stała się wówczas „doraźna korzyść lub korzyści materialne wynikające z poddania się władzy komunistycznej”. – Następny okres normalizacji wypaczył ludzkie myślenie i poddanie się za wszelką cenę wpływom władzy wpisał w naszą genetykę. Do dziś nie możemy się pogodzić z późniejszą normalizacją, która przy intensywnym praniu mózgów przez komunistyczne media sprzyjała kłamstwu, dwulicowości i nieszczerości w relacjach w pracy i w rodzinie – zauważyła ambasador Babčanová, dostrzegając, że chociaż dzięki ofiarom wielu męczenników sumienia Bóg dał naszym narodom wolność po 1989 roku, to „do dziś narody poddane próbie komunizmu uczą się żyć w wolności”. – Trzeba przyznać, że wolność to wybór wartości – to my decydujemy pomiędzy dobrem a złem. A jeśli wybierzemy zło, jesteśmy za nie odpowiedzialni – podkreślała Dagmar Babčanová.

– Fakt, że miałam zaszczyt reprezentować moją ojczyznę jako ambasador przy Stolicy Apostolskiej, postrzegam jako zaszczyt dla wielu osób, które opowiadały się za wskrzeszeniem udziału chrześcijan w zarządzaniu sprawami publicznymi na Słowacji po upadku komunizmu oraz w odbudowie szkolnictwa katolickiego, zbudowanego na wartościach chrześcijańskich i formacji odpowiedzialnych obywateli. Traktuję jako wielki dar z nieba, że moją misję w Watykanie pełniłam na przełomie dwóch wielkich pontyfikatów papieskich – mówiła była ambasador Słowacji przy Stolicy Apostolskiej. 


Fot. MO


Laureatka nagrody Strażnik Wartości zwróciła uwagę na toczącej się na Ukrainie wojnie, „rozpętanej przez kraj, który czuje się być spadkobiercą  masowego mordercy Stalina” i wyraziła „szacunek dla wielkości moralnej Narodu Polskiego, który w chwili największej próby wykazał się prawdziwą wiernością wartościom chrześcijańskim oraz przyjął i nadal przyjmuje z otwartymi sercami miliony ukraińskich uchodźców do swoich rodzin”. – Pragnienie poszukiwania prawdy i wytykania niesprawiedliwości nie opuściło mnie nawet na emeryturze. Dlatego zaczęłam zajmować się tematem ludobójstw, które rozgrywały się na oczach całego świata, a świat nie mógł ich powstrzymać i wolałby o nich zapomnieć. Oprócz powołanych dla nas aniołów stróżów, Bóg posyła także stróżów pamięci narodów i stróżów ich wartości. To ludzie, którzy rzetelnie podsumowują i dokumentują przejawy niesprawiedliwej przemocy oraz wzmacniają świadomość prawdy i sprawiedliwości. A rzesze męczenników, którzy cierpieli z miłości do Chrystusa, nieustannie budują mosty między niebem a ziemią. A krew męczenników jednoczy nasze narody. To dla mnie zaszczyt móc odebrać tę wyjątkową nagrodę w imieniu tych strażników ze Słowacji – konkludowała laureatka nagrody Strażnik Wartości.


Nagroda CUSTOS VIRTUTUM – Strażnik Wartości

Ambasador Dagmar Babčanová nie jest pierwszą kobietą, która otrzymała to honorowe wyróżnienie. W 2020 roku statuetkę odebrała węgierska minister sprawiedliwości Judit Varga. 


Źródło: YouTube


„To zaszczyt być pierwszym Węgrem, który otrzymał nagrodę Strażnik Wartości Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka” – pisała wówczas w mediach społecznościowych minister Judit Varga.


Źródło: Facebook


W ubiegłym roku nagrodę otrzymał prezes Zarządu i Dyrektor Generalny PKN ORLEN Daniel Obajtek. – Osoba, która pokazała, że można zbudować wielki i silny środkowo-europejski koncern multi-energetyczny i która potrafiła z wielkim osobistym zaangażowaniem – przesunąć środek ciężkości z konkurencji, jak miało to miejsce przez lata w Europie Środkowej pomiędzy koncernami Orlen i MOL, na współpracę, przyczyniając się w ten sposób do wzmocnienia także tego, czego wciąż bardzo brakuje nam w Europie Środka – do pomnażania kapitału wzajemnego zaufania – mówił w ubiegłorocznej laudacji prof. Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

W roku 2021 nagrodę Strażnik Wartości otrzymał Ákos Engelmayer, urodzony w Segedynie powstaniec 1956 roku, członek założyciel Solidarności Polsko-Węgierskiej, a po 1989 roku pierwszy po odzyskaniu niepodległości ambasador Węgier w Warszawie, szef ukraińskiej misji w Mińsku, a także wieloletni przewodniczący – dziś honorowy – Towarzystwa Węgrów w Polsce.


Ambasador Ákos Engelmayer otrzymuje statuetkę oraz order z rąk dyrektora Instytutu Felczaka Macieja Szymanowskiego oraz redaktora naczelnego tygodnika „Do Rzeczy” Pawła Lisickiego. Źródło: DoRzeczy.pl / Piotr Woźniakiewicz


Pierwszym laureatem nagrody CUSTOS VIRTUTUM – Strażnik Wartości został zaś w 2019 roku metropolita krakowski ks. arcybiskup Marek Jędraszewski. –  Albo my, narody Europy Środkowej, nauczymy się ze sobą współpracować, albo jest tylko kwestią czasu, kiedy ponownie będziemy pasażerami pociągu, na którego kierunek jazdy, a nawet przystanki, na których się zatrzymuje, nie będziemy mieli żadnego wpływu – słowa prof. Felczaka przypomniał wówczas dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka. 


Metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski. Fot. Łukasz Gągulski/PAP


Profesor Maciej Szymanowski zaznaczył jednocześnie podczas gali w 2019 roku, że prof. Wacław Felczak był wybitnym znawcą tematyki węgierskiej i środkowoeuropejskiej, żołnierzem polskiego Państwa Podziemnego, kurierem tatrzańskim, który po szczęśliwym opuszczeniu więzienia w 1956 roku związał się zawodowo i życiowo z Krakowem. – Takim kurierem z Krakowa, posłańcem, a zarazem strażnikiem wartości, jest także nasz Laureat, którego wygłoszone w rocznicę Powstania Warszawskiego słowa sprzeciwu wobec destrukcyjnych względem człowieka, rodziny i rodziny rodzin – czyli narodu, pseudo-prawd, zabłysnęły w tym roku niczym światło latarni morskiej nad Wisłą, ale także nad Dunajem i Wełtawą, i w wielu innych miejscach świata – przekonywał Maciej Szymanowski, dodając, że „bez osobistego zaangażowania i decyzji podjętych przez abp. Jędraszewskiego nie powstałby trybunał ds. procesu beatyfikacyjnego Sługi Bożego Jánosa Esterházyego, więźnia sowieckich łagrów i komunistycznych więzień. Człowieka, niosącego niestrudzoną pomoc polskim uchodźcom przedzierającym się przed osiemdziesięciu laty na Węgry”.

Dla kogo nagroda?

Nagroda CUSTOS VIRTUTUM – Strażnik Wartości przyznawana jest corocznie przez Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej imienia Wacława Felczaka pod patronatem tygodnika „Do Rzeczy” i służy docenieniu zasług osób, które w sposób szczególny, „tu i teraz”, działają aktywnie na rzecz wzmacniania więzi łączących Polskę i Węgry. 

Otrzymują je osoby, które – jak prof. Wacław Felczak – tatrzański kurier, żołnierz Państwa Podziemnego, także po 1945 roku, wybitny znawca i propagator idei współpracy polsko-węgierskiej i środkowoeuropejskiej, są osobowościami:
·  silnie zaangażowanymi w życie publiczne, w służbę własnemu narodowi i społeczeństwu, 
· cechuje je patriotyzm i przywiązanie do idei wolności, 
· niczym tatrzańscy kurierzy czasów II wojny światowej mają w sobie „górski gen”. Uaktywnia on się w przypadku potrzeby, aby niezależnie od zewnętrznych okoliczności, w tym tych uderzających w najbliższe rodziny i przyjaciół, osiągać szczyty ludzkich możliwości; 
· myślą w nowoczesny sposób o polsko-węgierskiej i szerzej: środkowoeuropejskiej współpracy.

Autorem statuetki CUSTOS VIRTUTUM – Strażnik Wartości jest urodzony w Rabce znany artysta Piotr Bies – wybitny polski rzeźbiarz, dramatopisarz, poeta i prozaik, który podczas lutowej konferencji Europa Karpat w Krasiczynie zaprezentował pomysł stworzenia najdłuższej galerii świata, a więc unikalnej wystawy, ciągnącej się na odcinku trzech tysięcy kilometrów, tyle bowiem będzie liczyła trasa Via Carpatia.

(J) 


Śledź nasz kanał na Facebooku