„Szlakami przyjaźni. Polacy i Węgrzy w 1939 roku” – sesja naukowa z okazji I zjazdu studentów hungarystyki w Polsce i studentów polonistyki na Węgrzech
„Poloniae natum, Hungariae educatum” – Polsko-Węgierskie Forum Edukacyjne
13–14 listopada 2019, Uniwersytet Warszawski, Wydział Neofilologii, Katedra Hungarystyki
Sesja naukowa „Szlakami przyjaźni. Polacy i Węgrzy w 1939 roku” (13 listopada 2019) była poświęcona wydarzeniom 1939 roku na tle relacji polsko-węgierskich, a także postaci patrona Instytutu, profesora Wacława Felczaka. Stanowiła zarazem okazję do spotkania studentów i wykładowców hungarystyki w Polsce i polonistyki na Węgrzech. Skala spotkania uczyniła z niego największy tego rodzaju zjazd w historii tych dyscyplin w kontekście polsko-węgierskim – w wydarzeniu wzięło udział sto kilkadziesiąt studentów i wykładowców z obu krajów. Reprezentowanych było siedem ośrodków akademickich: z Polski – Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytet Jagielloński, z Węgier – Uniwersytet Katolicki im. P. Pázmánya w Budapeszcie/Piliscsabie, Uniwersytet im. L. Eötvösa w Budapeszcie, Uniwersytety: Debreczyński i Segedyński. Wśród gości i prelegentów znaleźli się przedstawiciele Fundacji im. Wacława Felczaka w Budapeszcie, a także delegaci trzech szkół średnich z Warszawy i Katowic. Organizatorem konferencji był Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka oraz Katedra Hungarystyki UW. Uczestników sesji powitali: kierownik Katedry Hungarystyki UW dr Csilla Gizińska, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka doc. dr hab. Maciej Szymanowski oraz ambasador Węgier w Polsce dr Orsolya Zsuzsanna Kovács. Tematyka wystąpień dotyczyła relacji polsko-węgierskich w latach bezpośrednio poprzedzających wybuch II wojny światowej oraz w pierwszych miesiącach konfliktu, z uwzględnieniem kontekstu politycznego w całym okresie międzywojennym. Prof. Arkadiusz Adamczyk (UJK w Kielcach) przedstawił problem granicy polsko-węgierskiej w latach 1918–1939, skupiając się na polskiej myśli i perspektywie politycznej. Dr Dariusz Dąbrowski (Oddział IPN we Wrocławiu) omówił wydarzenia z jesieni 1938 i początku 1939 roku, które doprowadziły do ustanowienia granicy między Polską a Węgrami, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na Rusi Karpackiej. Dr Tibor Gerencsér (Fundacja im. W. Felczaka w Budapeszcie) wygłosił referat na temat losów polskich uchodźców cywilnych i wojskowych na Rusi Karpackiej po wybuchu wojny, jesienią 1939 roku. Uzupełnieniem tych prelekcji był premierowy pokaz filmu dokumentalnego „Dzień na granicy” w reżyserii Witolda Duckiego (2019), któremu towarzyszyła rozmowa z reżyserem, poprowadzona przez red. Marcina Bąka (Instytut Felczaka, TV Republika). W dwóch wystąpieniach zaprezentowano życiorysy postaci ważnych dla relacji polsko-węgierskich w XX wieku, w tym również w kontekście II wojny światowej. Dr Marcin Grad (Katedra Hungarystyki UW) przedstawił życie Emánuela Korompayego, natomiast dr Wojciech Frazik (Oddział IPN w Krakowie) – profesora Wacława Felczaka. Na zakończenie przewodniczący zarządu Fundacji im. W. Felczaka w Budapeszcie dr Karol Biernacki przedstawił cele i dotychczasową działalność Fundacji. Po konferencji odbył się spacer śladami polsko-węgierskimi w Warszawie (miejsca pamięci w okolicy Traktu Królewskiego), przygotowany i poprowadzony przez pracowników i studentów Katedry Hungarystyki UW. Wzięło w nim udział około stu osób. Dzień zamknęła uroczysta kolacja dla wszystkich uczestników i gości konferencji w Domu Dziennikarza (Villa Foksal).
Polsko-Węgierskie Forum Edukacyjne „Poloniae natum, Hungariae educatum”
(14 listopada 2019) zostało zorganizowane z inicjatywy Ambasady Węgier w Warszawie i Węgierskiego Instytutu Kultury przy wsparciu Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej
im. Wacława Felczaka, Katedry Hungarystyki UW oraz Fundacji Tempus (Tempus Közalapítvány) z Budapesztu. Uczestnikami byli studenci i wykładowcy hungarystyki z UW, UAM i UJ oraz reprezentanci instytucji wspierających międzynarodową wymianę akademicką. Spotkanie otworzyli: ambasador Węgier w Polsce i dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka. W pierwszej części forum zaprezentowano system stypendialny w Polsce i na Węgrzech i możliwości wsparcia współpracy naukowej. Głos zabrali: dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej Łukasz Wojdyga, Joanna Jóźwik z Zespołu Mobilności Szkolnictwa Wyższego Erasmus+ Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka Maciej Szymanowski, Áron Zöldy z Fundacji im. Wacława Felczaka w Budapeszcie, a także Gábor Kamocsa z Fundacji Tempus. Druga część dotyczyła perspektyw, jakie na polskim rynku pracy mają osoby posługujące się językiem węgierskim, w szczególności w centrach usług wspólnych i outsourcingu procesów biznesowych (SSC/BPO). Omówiły je Sylwia Zając i Klaudia Archimowicz z firmy Verita HR i Magazynu „Rekruter”. W ostatniej, trzeciej części spotkania uczestnicy rozmawiali o sytuacji hungarystyki w Polsce. Przeszłość, obecną sytuację i perspektywy rozwoju studiów nad językiem i kulturą węgierską przedstawili kierownicy i reprezentanci jednostek uniwersyteckich: prof. Ilona Koutny (Filologia Węgierska, Wydział Neofilologii UAM), prof. László Kálmán Nagy (Zakład Filologii Węgierskiej UJ), student hungarystyki na UW oraz dr Csilla Gizińska (Katedra Hungarystyki UW). Po prezentacjach nastąpiła rozmowa z kierownikami jednostek i studentami (Eliza Cichocka, Iwona Bugajska, Aleksander Zawilski), którą poprowadził Szymon Brzeziński (Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka). Dzień zakończyło przyjęcie w budynku Ambasady Węgier, w ramach którego dokonano krótkiej prezentacji Fundacji im. Wacława Felczaka i inicjatywy Alumni Hungary Network.
Ponadto w dniach 14–15 listopada 2019 goszczący w Warszawie z okazji konferencji studenci węgierscy (53 osób) wzięli udział w zwiedzaniu miasta. 14 listopada odwiedzili Muzeum Powstania Warszawskiego i Łazienki Królewskie, a 15 listopada – Stare Miasto, Zamek Królewski i Muzeum Warszawy.
Szymon Brzeziński