W kinie Filmoteki Narodowej trwa miniprzegląd filmów węgierskich. Do końca lipca będzie można zobaczyć kilka klasyków węgierskiego kina z lat 60., 70. i 80. Jakie filmy znad Dunaju wybrali organizatorzy przeglądu?
„Choć klasyczne filmy węgierskie nie cieszyły się nigdy taką sławą jak dzieła czechosłowackiej Nowej Fali czy polskiej szkoły filmowej, to jednak Węgrzy zdołali wykształcić niezwykle oryginalną kinematografię, pełną utworów bardzo ciekawych nie tylko z historycznego, ale też z artystycznego punktu widzenia”, piszą organizatorzy trwającego w kinie Iluzjon w Warszawie miniprzeglądu „Filmy znad Dunaju”.
Przegląd, który rozpoczął się 4 lipca, potrwa do 29 lipca. Filmy, które wybrali organizatorzy, są ciekawą propozycją dla wszystkich miłośników Węgier i węgierskiej kultury, także tych, którzy nie będą mogli wybrać się do kina Iluzjon. Wystarczy dobrze poszukać…
Jakie filmy proponuje nam Filmoteka Narodowa w ramach minifestiwalu? Jest to pięć pozycji, które prezentujemy w kolejności ich powstawania. Harmonogram seansów w kinie Iluzjon zamieszczamy na końcu tekstu.
„Miłość surowo wzbroniona” (1965 r.)
Za scenariusz i reżyserię tej komedii odpowiada Tamás Rényi. Jest to historia sześciu przyjaciół, którzy pracują razem jako załoga dużej mechanicznej koparki. Panowie w zasadzie nigdy się nie rozstają, przenosząc się z miejsca na miejsce tam, gdzie wznoszone są wielkie budowle. Kierownikiem tej szóstki jest Frank, który nie tylko wydaje polecenia w pracy, ale jest też nieformalnym przewodnikiem życiowym tej męskiej paczki. Frank ma ciekawą filozofię życiową, którą zaraża pozostałych panów. Uważa on (a za nim i oni) mianowicie, że mężczyzna może być szczęśliwy tylko wtedy, gdy jest samotny. Według niego miłość szkodzi. Nie tylko powoduje to, że zakochany gorzej pracuje, lecz także obniża jego refleks, prowadzi do wyobcowania ze środowiska, a w skrajnych przypadkach miłość może ogłupiać. I być może Frank byłby szczęśliwym starym kawalerem ze współczuciem traktującym zakochanych, gdyby nie fakt, że sam pewnego dnia wpada po uszy, gdy poznaje Klarę.
„Desperaci” (1966 r.)
Ostatnia pozycja miniprzeglądu wyprodukowana w latach 60. to jeden z najsłynniejszych obrazów w całej historii węgierskiego kina. Akcja filmu osadzona została w XIX wieku. Dwie dekady po stłumieniu rewolucji Kossutha z 1848 roku obozy wciąż pełne są więźniów oskarżanych o wspieranie rewolucjonistów, a strażnicy stosują różne formy represji wobec osadzonych. Za sprawą „Desperatów” reżyser Miklós Jancsó zyskał światową sławę. Obraz odczytywano jako alegorię wydarzeń na Węgrzech po klęsce powstania w 1956 roku. Przed pokazem „Desperatów” w Cannes Jancsó musiał złożyć publiczną deklarację, że dramat nie ma nic wspólnego z bieżącymi wydarzeniami w kraju. Filmem zachwyciło się wielu uznanych twórców z całego świata. Wśród nich Andrzej Wajda, który w latach 60. miał wysłać do węgierskiego reżysera pocztówkę z propozycją, by Jancsó został asystentem Polaka.
„Mefisto” (1981 r.)
Powieść Klausa Manna (najstarszego syna Tomasza Manna) posłużyła do stworzenia jednego z najciekawszych filmów analizujących zjawisko wpływu zbrodniczej ideologii na jednostkę. Hendrik Höfgen to młody niemiecki aktor. Ma przekonania lewicowe, ale są one dla niego zdecydowanie mniej istotne niż jego życiowy cel – sukces na scenie i zdobycie sławy. Aktor zaprzedaje się III Rzeszy, stając się jednym z najświetniejszych reprezentantów sztuki nazistowskich Niemiec. Pierwowzorem postaci z książki „Mefisto” i jej ekranizacji był były szwagier Klausa Manna, aktor i reżyser Gustaw Gründgens. Film wyreżyserował Károly Makk.
„Inne spojrzenie” (1982 r.)
Przełom lat 50. i 60. XX wieku. Młoda dziennikarka podejmuje pracę w jednym z tygodników w stolicy Węgier. Bezkompromisowo dąży do ujawnienia nadużyć władzy, co doprowadza do konfliktu w tygodniku i zwolnienia jej z pracy. Nie łatwiej jest na prywatnym polu. Odwzajemniona miłość do redakcyjnej koleżanki ma tragiczne konsekwencje… Wśród prestiżowych nagród, jakie zdobył film, jest Złota Palma na MFF w Cannes dla grającej główną rolę… Polki – Jadwigi Jankowskiej-Cieślak. Károly Makk, reżyser filmu, podjął tu dwa trudne w tamtym okresie tematy: przemilczanej historii Węgier po rewolucji z 1956 roku oraz miłości lesbijskiej.
Seanse w kinie Iluzjon:
„Miłość surowo wzbroniona” – 15 LIPCA | 18:00
„Desperaci” – 18 LIPCA | 20:00
„Kapral i inni” – 19 LIPCA | 17:00
„Inne spojrzenie” – 19 LIPCA | 19:30
„Inne spojrzenie” – 23 LIPCA | 18:00
„Desperaci” – 24 LIPCA | 19:30
„Mefisto” – 26 LIPCA | 19:00
„Miłość surowo wzbroniona” – 28 LIPCA | 19:00
„Mefisto” – 29 LIPCA | 19:30
Bilety dostępne w kasie kina lub online (LINK)
Oprac. raw
Fot. na stronie głównej: Facebook / Kino Iluzjon