Wyrok w sprawie tzw. mechanizmu warunkowości, który został zaskarżony do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przez rządy w Warszawie i w Budapeszcie w marcu 2021 roku, zostanie ogłoszony 16 lutego. TSUE poinformował o tym na swoim profilu na Twitterze.
Widok na godło Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS) przy głównym wejściu do jego siedziby w Luksemburgu. Fot. JULIEN WARNAND / PAP / EPA
Rozporządzenie w sprawie uwarunkowań dotyczących praworządności, które w założeniu ma na celu ochronę unijnych funduszy przed ich ewentualnym niewłaściwym wykorzystaniem, weszło w życie 1 stycznia 2021 roku. Władze w Budapeszcie i w Warszawie zarzucają jednak przedstawicielom unijnych instytucji chęć wykorzystywania nowych przepisów do walki politycznej z konserwatywnymi rządami na Węgrzech oraz w Polsce na podstawie nieskonkretyzowanych zasad i bez określonych w prawie mierzalnych kryteriów spełnienia warunków państwa prawnego i dlatego 11 marca oba kraje zaskarżyły mechanizm do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Rządy w Budapeszcie i w Warszawie domagają się, aby wypłata unijnych pieniędzy była uzależniona jedynie od obiektywnych i konkretnych warunków, jednoznacznie wynikających z przepisów prawa.
Oba kraje przekonują również, że Unii Europejskiej nie powierzono jak dotąd żadnych kompetencji kontrolnych w procesie stanowienia prawa krajowego i wykonania trójpodziału władzy ani w dziedzinie organizacji wymiaru sprawiedliwości. Jakiekolwiek uzależnienie wypłaty należnych środków dla państw członkowskich od spełniania zasad, które nie są zapisane w traktatach, byłoby więc – zdaniem władz w Warszawie i w Budapeszcie – naruszeniem norm prawnych Unii Europejskiej. „Stanowczo sprzeciwiamy się szantażowi pod maską praworządności!” – podkreślała w tej sprawie Judit Varga minister sprawiedliwości Węgier.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu rozpoczął rozpatrywanie skarg Polski i Węgier 11 października. W opinii wydanej 2 grudnia 2021 roku rzecznik generalny TSUE ocenił, że skargi Polski i Węgier należy oddalić. I chociaż jego opinia nie jest wiążąca dla sędziów, to wyroki wydawane przez TSUE w zdecydowanej większości są jednak zbieżne z rekomendacjami rzeczników generalnych.
(JAP)