Back to top
Publikacja: 30.12.2021
Rusza konkurs historyczny: „Polska-Węgry – Historia Przyjaźni”
Edukacja

Nowy, ogólnopolski konkurs skierowany do uczniów publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych ogłosili 17 grudnia na konferencji prasowej minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek wraz z posłami z polsko-węgierskiej grupy parlamentarnej, założycielem Fundacji Instytut Studiów Wschodnich Zygmuntem Berdychowskim oraz dyrektorem Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. W. Felczaka. Nabór rusza już 20 grudnia, czyli od najbliższego poniedziałku. Uczniowie mają szanse na zdobycie atrakcyjnych stypendiów i nagród rzeczowych, a nauczyciele laureatów na honoraria finansowe.


Konferencja prasowa w resorcie edukacji. FOT. JAP


– Ogłaszamy nabór do niezwykle ważnego, niezwykle interesującego konkursu pod hasłem „Polska-Węgry – Historia Przyjaźni” – oznajmił minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. – To konkurs dedykowany uczniom szkół ponadpodstawowych w całej Polsce dotyczący historii, relacji i stosunków przyjaźni polsko-węgierskiej. Zachęcam wszystkich uczniów i nauczycieli do udziału, a wszystkich kuratorów oświaty do rozpropagowania wiedzy na temat tego konkursu. Życzę wszystkim, którzy wezmą udział w tym przedsięwzięciu powodzenia – dodał szef resortu edukacji Przemysław Czarnek. 

Ewenement w skali światowej

Konkurs organizowany jest w celu podkreślenia i uhonorowania przyjaźni i braterstwa pomiędzy dwoma europejskimi narodami, których relacja została zapoczątkowana już w czasach św. Stefana oraz Mieszka I i trwa do dnia dzisiejszego. – To konkurs niezwykle istotny, ponieważ służy on podsumowaniu i rozpropagowaniu ponad tysiącletniej przyjaźni polsko-węgierskiej. Tak długie przyjazne relacje to ewenement w skali światowej. Nasz konkurs dotyka tylko fragmentu tej długoletniej historii. Rozpoczyna się od roku 1320, czyli od niezwykle ważnej koronacji na króla Polski Władysława Łokietka oraz ślubu jego córki Elżbiety Łokietkówny z królem węgierskim Karolem Robertem. Poprzez te relacje piastowsko-andegaweńskie oraz andegaweńsko-jagiellońskie dochodzimy do bitwy pod Warną w roku 1444 – zauważył poseł Tomasz Zieliński (Prawo i Sprawiedliwość), wiceprzewodniczący Polsko-Węgierskiej Grupy Parlamentarnej. Jak przekonywał poseł Tomasz Zieliński, z wykształcenia historyk, taki zakres dat to niezwykle ciekawy dla uczniów okres historii, który jednocześnie pozwala praktycznie wszystkim uczniom szkół ponadpodstawowych na udział w nowym konkursie historycznym. 

– Niezwykle się cieszę, że pomysł, który się pojawił podczas posiedzenia parlamentarnego zespołu polsko-węgierskiego dotyczący konkursu historycznego, zyskał tak szacowne osoby, które podjęły się jego organizacji – dodał poseł Tomasz Zieliński, dziękując organizatorom konkursu – Instytutowi Współpracy Polsko-Węgierskim im. W. Felczaka oraz Fundacji Instytut Studiów Wschodnich – a także ministrowi Przemysławowi Czarnkowi, który objął konkurs honorowym patronatem i zadeklarował pomoc swego ministerstwa oraz kuratorów. – Liczymy na to, że już pierwsza ogólnopolska edycja zyska dużą popularność i że jak najwięcej młodzieży weźmie udział w tym konkursie – podkreślił poseł Tomasz Zieliński. 

– Historia przyjaźni polsko-węgierskiej jest bardzo długa. Stąd konkurs ma swoje motto, bardzo znane motto: „Polak, Węgier – dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki. Oba zuchy, oba żwawi, niech im Pan Bóg błogosławi” – podkreślił poseł Sławomir Skwarek (Prawo i Sprawiedliwość), członek Polsko-Węgierskiej Grupy Parlamentarnej. – Żeby naszym dwóm narodom żyło się dobrze teraz, we współczesnych czasach i w najbliższej przyszłości, wciąż potrzeba wspólnej przyjaźni nie tylko na poziomie ministrów, prezydentów, premierów, lecz także przyjaźni od najmłodszych lat. Dlatego w tym roku ten pilotażowy konkurs jest kierowany do polskiej młodzieży ze szkół ponadpodstawowych. Żywię jednak głęboką nadzieję, że w kolejnych latach ten konkurs będzie skierowany także do uczniów starszych klas szkół podstawowych, a także do młodzieży węgierskiej. Wierzę, że taki sam konkurs będzie mógł być zorganizowany również na Węgrzech – dodał poseł Sławomir Skwarek.

Przykład dla innych narodów

– Polska młodzież, choćby dzięki wycieczkom do kopalni soli w Wieliczce, zwykle ma okazję, aby dowiedzieć się, kim była święta Kinga. Jednak już nie każdy młody Polak wie, co wspólnego z Węgrami ma hejnał mariacki grany w południe w Krakowie, a przecież już sama jego nazwa jest pochodzenia węgierskiego i pochodzi od węgierskiego słowa „hajnal”, oznaczającego „świt”. Jeszcze mniej Polaków, nie tylko tych młodych, lecz także starszych, wie, dlaczego zarówno w polskich kościołach, jak i we wszystkich kościołach w całym chrześcijańskim świecie odzywają się dzwony. I że jest to pamiątka wielkiego zwycięstwa oręża węgierskiego, a więc odsieczy Belgradu w 1456 roku – zauważył profesor Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka, podkreślając, że „bardzo, bardzo wiele rzeczy połączyło nas Polaków i Węgrów w wiekach poprzednich” i dziękując ministrowi edukacji i nauki Przemysławowi Czarnkowi za honorowy patronat nad konkursem historycznym dotyczącym przyjaźni polsko-węgierskiej. Konkurs honorowym patronatem objęła również ambasador Węgier w Polsce Orsolya Zsuzsanna Kovács. – Cieszę się, że w najbliższych miesiącach, a może i latach, będziemy mogli przybliżyć to, co najlepszego wydarzyło się w dziejach Polski i Węgier, i co ma wpływ również na czasy współczesne, a także może i powinno służyć za przykład dla innych narodów nie tylko w naszej części Europy, lecz także w całej Unii Europejskiej – podkreślił dyrektor Instytutu Felczaka Maciej Szymanowski. 

Warunki konkursu

Organizatorami konkursu przeprowadzonego w roku szkolnym 2021/2022 są Fundacja Instytut Studiów Wschodnich oraz Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka. Udział w nim mogą wziąć dobrowolnie i bezpłatnie uczniowie publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych oraz uczniowie dotychczasowych szkół ponadgimnazjalnych.

Zgodnie z regulaminem – wszystkie jego zapisy można znaleźć w załączniku pod artykułem – konkurs ma charakter dwuetapowy. Pierwszy jest etap szkolny, a drugi wojewódzki (finałowy) w miejscu wskazanym przez właściwego kuratora oświaty. Podczas obu etapów uczestnicy konkursu rozwiązują test pisemny składający się z 18 pytań zamkniętych (jednokrotnego wyboru) oraz dwóch pytań otwartych (krótkiej wypowiedzi). 

Zgodnie z regulaminem do etapu szkolnego konkursu ma prawo przystąpić każdy uczeń, który wyrazi taką wolę. Warunkiem przystąpienia do konkursu jest zgłoszenie do udziału, którego dokonuje dyrektor szkoły, przesyłając na adres e-mail wskazany przez właściwego kuratora oświaty skan wypełnionego uprzednio formularza (odpowiedni formularz w załączniku do regulaminu zamieszczonym pod artykułem).

Zgłoszenia muszą być przesłane organizatorom najpóźniej do 17 stycznia 2022 roku. Etap szkolny konkursu powinien się odbyć do 15 marca 2022 roku. Etap wojewódzki (finałowy) konkursu do 6 kwietnia 2022 roku. Ogłoszenie listy finalistów i laureatów przewidziano na 14 kwietnia 2022 roku, a gala finałowa – podczas której odbędzie się podsumowanie konkursu – zaplanowana jest na 22 kwietnia 2022 roku.

Nagrody, stypendia, honoraria...

Zgodnie z regulaminem laureaci konkursu otrzymują jednorazowe stypendia oraz nagrody rzeczowe. Ale nie tylko oni. Również nauczyciele – opiekunowie merytoryczni uczestników, którzy uzyskają tytuł Llaureata Konkursu – zostaną nagrodzeni, otrzymując honoraria finansowe.

(JAP)

 

ZAKRES TEMATYCZNY I WYKAZ LITERATURY OBOWIĄZUJĄCEJ UCZESTNIKÓW

Zakres tematyczny Konkursu

Stosunki polsko-węgierskie w okresie od XIV wieku do drugiej połowy XV wieku (lata 1320–1444).

Wykaz obowiązującej literatury

  1. Borkowska Urszula, Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2011.
  2. Dzieszyński Ryszard, Polak, Węgier – millenium przyjaźni, Warszawa 1982.
  3. Felczak Wacław, Fischinger Andrzej, Polska – Węgry – tysiąc lat przyjaźni, 1979.
  4. Felczak Wacław, Historia Węgier, Wrocław 1983.
  5. Foryt Artur, 1444 – Krucjata polskiego króla, Kraków 2019.
  6. Janicki Kamil, Damy polskiego imperium, Kraków 2017.
  7. Jasienica Paweł, Polska Jagiellonów, Warszawa 1996.
  8. Jasienica Paweł, Polska Piastów, Warszawa 1996.
  9. Nowak Jerzy Robert, Węgry bliskie i nie znane, Warszawa 1980.
  10. Praca zbiorowa, Węgierskie Legendarium Andegaweńskie, Wrocław 1978. (wydanie faksymile)
  11. Samsonowicz Henryk, Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1990.
  12. Sroka Stanisław, Elżbieta Łokietkówna, Bydgoszcz 2000.
  13. Sroka Stanisław, Królowa Jadwiga, Kraków 2002.
  14. Sroka Stanisław, Z dziejów stosunków polsko – węgierskich w późnym średniowieczu, Kraków 1995.
  15. Szczur Stanisław, Średniowiecze, Kraków 2007.
  16. Wyrozumski Jerzy, Historia Polski do roku 1505, Warszawa 1985.
  17. Ziętara Benedykt, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1988.

 

Pierwsza wersja artykułu została opublikowana 17 grudnia.