96 lat temu, 30 października 1925 roku, w wiedeńskim Johann-Strauss-Theater miała premierę trójaktowa operetka „Paganini”, skomponowana przez węgierskiego króla operetki Ferenca Lehára. Autorami libretta opowiadającego o romansie tytułowego legendarnego skrzypka z siostrą cesarza Napoleona I, Elizą Baciocchi, wielką księżną Toskanii oraz księżną Lukki i Piombino, byli Paul Knepler i Béla Jenbach.

Adam Bielecki

Portret Niccolò Paganiniego autorstwa Johna Whittle (1836). Fot. domena publiczna

Sam romans nie był wyłącznie wymysłem librecistów. W XIX wieku intensywnie plotkowano o relacji Elizy i wirtuoza skrzypiec, przebywającego w Lukce w latach 1801–1809. Niccolò Paganini (1782–1840) był nadwornym skrzypkiem na dworze księżnej w Lukce, a także udzielał lekcji gry jej mężowi, Feliksowi Baciocchiemu. Co więcej muzyk ten skomponował szereg utworów zadedykowanych Bonapartom, w tym dzieła takie jak „Sonate di Lucca” czy „Sonata Napoleone” (ten ostatni w rzeczywistości nie jest sonatą, składa się bowiem z trzech wariacji na temat).

Źródło: YouTube

Najsławniejszym fragmentem operetki „Paganini” jest niewątpliwie aria „Miłość to niebo na ziemi” („Liebe du Himmel auf Erden”), tutaj w wykonaniu brazylijskiej sopranistki Carmen Monarchy oraz André Rieu i jego orkiestry. Nagranie pochodzi z koncertu, który odbył się na niemieckiej wyspie Mainau, położonej na Jeziorze Bodeńskim.

Bibliografia:

Kydryński L., Usta milczą dusza śpiewa. Opowieść o życiu i twórczości Franciszka Lehára. Wydawnictwo Radia i Telewizji, Warszawa 1992.

Neill E., Paganini Nicolò [w:] The New Grove Dictionary of Music and Musicians, Londyn 2001.

Traubner R., Operetta: A Theatrical History, Routledge, 2003.

30 października przypada również 68. rocznica śmierci węgierskiego kompozytora operetkowego Imre Kálmána.
Zachęcamy do lektury obszernego tekstu o nim autorstwa Adama Bieleckiego.