Minister spraw zagranicznych prof. Zbigniew Rau w poniedziałek w miejscowości Komárom w północnych Węgrzech weźmie udział w spotkaniu państw Grupy Wyszehradzkiej. Będzie to pierwszy tego typu szczyt szefów dyplomacji podczas rozpoczętej 1 lipca węgierskiej prezydencji w V4. W weekend wiceminister Szymon Szynkowski vel Sęk podsumował zaś roczną prezydencję Polski w Grupie Wyszehradzkiej, która zakończyła się 30 czerwca. 

Jak poinformowało Biuro Rzecznika Prasowego MSZ, ministrowie będą również rozmawiać o postpandemicznej odbudowie gospodarek państw V4 i zapewnieniu optymalnych warunków wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej. „Tematem spotkania będą także kwestie migracyjne i azylowe, sytuacja na zewnętrznych granicach UE, ze szczególnym uwzględnieniem szlaków przechodzących przez Bałkany Zachodnie i wschodnie granice UE. Szefowie dyplomacji będą dyskutować o Konferencji ws. przyszłości Europy oraz poruszą kwestię polityki rozszerzenia UE i relacji z państwami Bałkanów Zachodnich” – czytamy w zapowiedzi. 

Zsolt Németh: Europa to nie to samo co Unia Europejska

W wywiadzie cytowanym przez dziennik „Magyar Hírlap” przewodniczący komisji ds. zagranicznych węgierskiego parlamentu Zsolt Németh zauważył, że „kraje Grupy V4 są zainteresowane wspólnym sukcesem” i podkreślił, że politycy krajów Europy Środkowej widzą potrzebę wzmocnienia współpracy gospodarczej oraz relacji handlowych w regionie, a także polepszenia infrastruktury łączącej Polskę, Węgry, Czechy i Słowację. 

Zsolt Németh podkreślił także w wywiadzie dla węgierskiej agencji MTI wielką wartość współpracy wyszehradzkiej, która jest oparta na dobrowolnych działaniach, dzięki czemu kraje mogą współpracować w kwestiach, w których łączą je wspólne interesy. – Doświadczenie ostatnich 30 lat pokazuje, że ten model działania jest bardzo efektywny – podkreślił przewodniczący komisji ds. zagranicznych węgierskiego parlamentu.

Podsumowanie polskiej prezydencji

Fot. Daniel Gnap / KPRM

W sobotę, 17 lipca, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbył się briefing prasowy, podczas którego sekretarz stanu w MSZ i pełnomocnik rządu do spraw polskiego przewodnictwa w Grupie Wyszehradzkiej Szymon Szynkowski vel Sęk podsumował roczną prezydencję Polski w V4. Wiceminister podkreślił, że od 1 lipca 2020 roku do 30 czerwca 2021 roku odbył się jubileuszowy szczyt prezydentów V4 na Mierzei Helskiej, a także aż 20 spotkań premierów Grupy Wyszehradzkiej, dziewięć spotkań szefów dyplomacji Grupy V4, ponad 40 spotkań na poziomie ministrów konstytucyjnych stojących na czele innych resortów, a także 12 spotkań parlamentarnych wysokiego szczebla (na poziomie przewodniczących parlamentów oraz poszczególnych komisji parlamentarnych).

Premierzy Grupy V4 podczas lutowych obchodów 30. rocznicy współpracy wyszehradzkiej w Krakowie przyjęli deklarację rocznicową, w której nie tylko wytyczyli główne obszary współpracy na przyszłość, lecz także zadeklarowali zwiększenie o jedną czwartą do 10 mln euro budżetu Miedzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego w celu realizacji hasła „Pokolenie V4” i wzmocnienia współpracy młodzieży z Polski, Czech, Węgier i Słowacji. Premierzy krajów V4 podpisali także w Krakowie deklarację dotyczącą wzajemnej współpracy w zakresie projektów cyfrowych. 

Wiceminister Szymon Szynkowski vel Sęk zauważył, że jednym z osiągnięć polskiej prezydencji w dziedzinie walki z pandemią COVID-19 było powołanie wirtualnego Centrum V4 ds. COVID-19, koordynującego działania w zakresie walki z koronawirusem między Polską, Węgrami, Czechami i Słowacją. Inicjatywa ta – co podkreślił wiceszef polskiej dyplomacji – będzie kontynuowana również podczas rozpoczętej 1 lipca prezydencji węgierskiej. 

Podczas briefingu wiceminister zwrócił także uwagę na fakt, iż w trakcie polskiego przewodnictwa zrealizowana została w państwach Partnerstwa Wschodniego, z pieniędzy Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, druga edycja V4 East Solidarity Programme, w ramach której wspierano lokalne zdolności do walki z pandemią.

Inicjatywy podczas polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej wykraczały jednak znacząco poza walkę z COVID-19. Przywódcy krajów V4 przedstawili także wspólny plan gospodarczy dla demokratycznej Białorusi (inicjatywa Polski i pozostałych krajów Grupy Wyszehradzkiej stała się następnie inicjatywą unijną), solidarnie występowali w sprawie sabotażu w magazynie amunicji w Czechach, a także wzajemnie koordynowali stanowiska i działania w sferze negocjacji nowej perspektywy finansowej, a zwłaszcza w kwestii polityki spójności oraz Planu Odbudowy dla Europy. 

13 maja podczas Międzynarodowej Konferencji V4+ COALITION PRO FAMILIA ministrowie ds. rodziny i polityki społecznej V4 przyjęli wspólną prorodzinną deklarację. W ramach współpracy obronnej pierwszy raz w historii siły zbrojne krajów V4 złożyły wspólne zamówienie na amunicję pistoletową za pośrednictwem sojuszniczej Agencji NSPA. Rozpoczęto również przygotowania do objęcia przez Wyszehradzką Grupę Bojową dyżuru w roku 2023 – Polska pełni w niej funkcję państwa wiodącego i wydziela dowództwo operacji. Ministrowie ds. transportu państw Grupy Wyszehradzkiej dyskutowali także o sposobach na realizację najważniejszych projektów infrastrukturalnych, takich jak trasa Via Carpatia czy kolej dużych prędkości łącząca stolice państw V4 i znacząco skracająca czas przejazdu między Warszawą a Budapesztem. 

W ramach polskiej prezydencji rozwijano także współpracę państw V4 w takich dziedzinach jak gospodarka i finanse, rolnictwo czy kultura. 

(JAP)