W Segedynie (Szegedzie) odsłonięto pomnik Pála Telekiego – premiera Węgrów i prawdziwego "bratanka" Polaków.
Zmarły w 1941 r. hrabia Pál Teleki premierem Węgier był dwukrotnie. Za pierwszym razem, w roku 1920, nakazał wysłać do Polski transport broni i amunicji do walki z bolszewikami. Wsparcie konserwatywnego rządu, który uważał bolszewizm za jedno z fundamentalnych zagrożeń dla bytu państwa węgierskiego, miało wówczas dla Polaków ogromne znaczenie – zarówno praktyczne, jak i moralne. Za drugiej kadencji - w roku 1939 – Teleki nie zgodził się, aby jego kraj brał udział w inwazję na Polskę i nie pozwolił Niemcom na transport uzbrojenia do Polski poprzez Węgry. Teleki otworzył też granice dla Polaków, gdy 17 września 1939 r. Rosja napadła na Polskę, a także nakazał zadbać o nowoprzybyłych "bratanków". Nad Dunajem mogły więc działać polskie organizacje kulturalne i szkoły, a wielu Polaków przychylności ówczesnych władz Węgier zawdzięcza zdrowie i życie.
21 października w uroczystym odsłonięciu pomnika Pála Telekiego, który stanął na placu przed kościołem św. Rocha w Segedynie (węg. Szegedzie), wzięli udział pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą Jan Michał Dziedziczak, konsul honorowy RP Karol Biernacki, sekretarz stanu ds. Międzynarodowych Zoltán Lőrinczi, długoletni biskup Szeged-Csanád László Kiss-Rigó oraz metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski. W uroczystościach wziął również udział Maciej Szymanowski, dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka. Jan Michał Dziedziczak podkreślał podczas uroczystości, że Polacy i Węgrzy pomagali sobie również w roku 1956 oraz 1981. Z kolei Zoltán Lőrinczi zwracał uwagę na wagę takich wartości jak chrześcijaństwo, honor i wytrwałość – zauważył portal Szegeder.hu.
Po złożeniu wieńców w katedrze odbył się koncert organowy Lidii Książkiewicz, a następnie biskup Szeged-Csanád László Kiss-Rigó oraz metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski odprawili mszę w intencji narodów polskiego i węgierskiego.
Jak poinformował węgierski dziennik „Delmagyar” w przeddzień uroczystości, 20 października, w centrum turystycznym katedry w Segedynie zorganizowano konferencję naukową pod hasłem "Europa Środkowa" Pála Telekiego. Zastępca rektora Uniwersytetu Segedyńskiego Péter Zakar podkreślił podczas swego wystąpienia, że Teleki był politykiem, szefem węgierskiej dyplomacji oraz ministrem edukacji, geografem i etnografem, ale także przywódcą wielu stowarzyszeń oraz wielkim reformatorem węgierskiej polityki zdrowotnej i społecznej.
(oprac. jap, fot. MS)